आमचो हल्बी-पंचायत उपबंध अधिनियम 1996
पंचायत-उपबंध (अनुसुचित क्षेत्र चो जानकारी) अधिनियम 1996
1. ये नियम चो असली नाव पंचायत उपबंध (अनुसुचित क्षेत्र चो जानकारी) अधिनियम 1996 आए।
2. ये नियम ने, जब ले, जन तक ले संदर्भ ले आउर अपेक्षा नी होवो- आदिवासी जमा ले असन अनुसुचित जगा चो जानकारी आसे जोन नियम के अनुच्छेद 244 चो खण्ड (1) ने लिखली से।
3. पंचायत ले संबंधीत अधिनियम चो भाग 9 ने उपबंध चो असन अपवाद आउर उपांतरण आसे, जोन चो उपबंध धारा 4 ने कटला सोत अनुसुचित जगा चो लाईन करला सोत।
4. संविधान चो भाग 9 ने कुछ गोठ ले होली जाले, कोनी राज्य चो विधान मंडल, आउर भाग चो अधिन असन कोनी विधि नी बनावत। जोन।
निम्नलिखित मन ले कोचय सग असंगत होवो मतलब -
(क) पंचायत ने कोनी राज्य विधान जोन बनाउआन रूढ़ी जन्थ, विधि, सामाजीक आउर धार्मिक पदतियों आउर सामुदायिक संपदा चो पंरपरागत प्रबंध पद्धति चो अनुरूप होउआय।
(ख) गांव साधारण घर या घर मन चो समुह या नानी गांव या नानी गांवमन के समुह ले मिलून भाती बनुआय। जहां सपाय मिलनू जुलून रहोत आउर परंपरा या रूढ़ी चो अनुसार आपलो कामधाम चो प्रबंध होवो।
(ग) हर गावं ने एक ग्राम सभा होतो जो असन आदमी ले मिलून बनेदे जोन चो नाव ग्राव स्थर ने पंचायत काजे निर्णय नाम वालि ने आसे।
(घ) घर ग्राम सभा, जनसंधारण चो परंपरा आउर रूढ़ी, जोन चो संस्कृति पहचान, सामुदायिक संपदा आउर क्षगड़ा के निपटातो काजे सही तरह ले जांच पड़ताल करून समक्ष होयदे।
(ङ) हर एक ग्राम सभा:-
1. सामाजिक आऊर आर्थिक विकास काजे योजना, कार्यक्रम आऊर परियोजना चो अनुमोदन, ऐचो ले आगे चो गांव स्तर पर पंचायत बाटले योजना, कार्यक्रम आऊर परियोजना काम काज काजे एबे। करूवाय।
2. गरिबी उन्मूलन आउर दूसरा कार्यक्रम चो अधीन हिताधिकारी चो रूप नें लोगमन के जानतो या चयन काजे जबाबदारी होवो।
(च) गांव स्तर चो हर पंचायत ले ये अपेक्षा करूआत की ग्राम सभा चो खंड (ङ) ने लिखली से योजनाओं, कार्यक्रमों आऊर परियोजना काजे हून पंचायत द्वारा निधियों चो उपयोग काजे प्रमाण मिरो।
(छ) हर एक पंचायत ने अनुसूचित जगा चो आरक्षण, हुन पंचायत ने हून पंचायत चो जनसंख्या चो अनुपात ने होऊआत जोन काजे संविधान चो भाग चो अधिन देतो राय बललासोन। परंतु अनुसुचित जनजाति काजे आरक्षण, ठान चो कुल संख्या ले आधा ले कम नि रहो।
(ज) राज्य सरकार असन अनुसुचित जनजाति चो लोग मन काजे जोन चो मध्यवर्ती स्तर ने पंचायत ने या जिला स्तर ने पंचायत ने प्रतिनिधी नी रहो।
मानतर नाम छून पंचायत ने निर्वाचन कस्न कुल सदस्य ले दसका भाग ले अधिक नी रहो।
(झ) ग्राम सभा या सपाय स्तर ने पंचायत ले विकास परियोजना काजे अनुसुचित क्षेत्र ने भुय बनातो ले आगे आउर अनुसूचित क्षेत्र में असन परियोजना चो प्रभारी लोगमन के फेर ले व्यवस्था या फेर ले वास करले ने आगे परामर्श करूक हायेदे, अनुसुचित क्षेत्र ने परियोजना चो वास्तविक योजना आऊर छूनचों काम काज राज्य स्तर में समन्वित होय दे।
(ञ) अनुसुचित क्षेत्र में लघु जल निकायों चो योजना आउर प्रबंध सपाय स्तर नें पंचायत के सौपतोराय।
(ट) ग्राम सभा या सपाय स्तर ने पंचायत चो सिफारिश के अनुसुचित क्षेत्र में गोंड़ा खनिज काजे आगे जांच अनुमति या खोदतो काजे पट्टा दिलो नाहलो आगे आज्ञापत्र बनातोर आय।
(ठ) नीलामी काजे गौण खनिज के समु उपयोग काजे रियायत देतो काजे ग्राम सभा या सपाय स्तर ले पंचायत ने आगे सिफारिस के आज्ञापत्र बनातोर आय।
(ड़) अनुसुचित क्षेत्र ने पंचायत चो शक्ति आउट अधिकार काजे जो छूनके शासन चो संस्था चो रूप ने कृत्य निश्चित करूआत कि सपाय स्तर ने पंचायत आउर ग्राम सभा के विनिदिष्ट रूप ने प्रदाय करतोर आय।
1. निवेष बदलतो काजे या काई मातसो बीती के बिकतो आउर पिवतो के विनियमित या निबंधित करतो शक्ति।
2. गौण रान उपच चो मालिक होतो।
3. अनुसुचित क्षेत्र ने भुई के दुसरा रोग ले बचातो काजे आउर कोनी अनुसुचित जनजाति के कोनी दुसरा रोग भुई के बचातो काजे अच्छा काम करतो काजे शक्ति।
4. गांव चो हाट के कई बाले नाम ले जानतोर होगे, प्रबंध करतो शक्ति।
5. अनुसुचित जनजाति लोग के धन उधार देरा बेटा नियंत्रण करतो शक्ति।
6. सपाय सामाजिक जगा ने संस्था आउर काम करतो लोग के नियंत्रण करतो शक्ति।
7. रतो जगा योजना आउट योजना काजे जहां जनजाति काजे उपयोजना होवो।
स्त्रोतो के नियंत्रण करतो शक्ति:-
(ढ़) असन राज्य विधान ने, जो पंचायत के असन शक्ति आउर अधिकार देवोत जोन शासन चो संस्था चो रूप ने कृत्य करतो काजे समर्थ बनातो काजे जरूरी होवो। यह निश्चित करतो काजे रजोपाय अन्तविष्ट होवो कि उच्चतर स्तर ने पंचायत निन्म स्तर ने कोनी पंचायत के या ग्राम सभा चो शक्ति आउर अधिकार हाथ ने नी धरोत।
(ण) राज्य विधान मण्डल अनुसुचित क्षेत्र ने जिला स्तर ने पंचायत में प्रशासनिक संस्था के परिकल्पना करतो चो छठी अनुसुचित चो पेटर्न चो अनुसरण करतो चो प्रयास करूवाय।
5. ये अधिनियम द्वारा करलो उपबाद आउट रूपांतरण चो सगे संविधान चो भाग 9 ने कोनी गोढ चो होले बले हुन तारिख के अच्छा आगे, जोन के राष्ट्रपति चो अनुमति सही अधिनियम ले मीरूआय, अनुसुचित क्षेत्र ने प्रवृत्त पंचायत चो अनुमती ये अधिनियम ले मीरूआय, अनुसुचित क्षेत्र ने क्षेत्र में प्रवृत्त पंचायत ले संबंध को नी विधि चो कोनी उपबंध, जो असन उपवाद आउर उपांतरण संगे भाग-1 चो उपबंध ले जानकारी आये तब तक प्रकृत बनु रहेदे जब तक हुनके कोानी सक्षम विधान मण्डल या दुसरा सक्षम अधिकारी संशोधित या निरसन नी कराते या हुन तारिख ले जोन के राष्ट्रपति चो अनुमति ये अधिनियम के मीरूतोर आय। एक साल नी सरे।
मानतर असन तारिख चो ठीक आगे विद्यमान सपाय पंचायत आप लो अवधी चो सरलो तक बनु रहुआय जब तक कि हुनके उनचो ले आगे चो राज्य चो विधान सभा द्वारा या कोनी असन राज्य चो दशा ने जोन चो विधान परिषद आसे, हुन राज्य के विधान मण्डल चो प्रत्येक सदन चो द्वारा थे आशय के पारित कोनी संकल्प द्वारा विघटित नी करू देवोत।